TERRARIA DLA DROBNYCH ZWIERZĄT

Niektóre z małych bezkręgowców, jak robaki, mrówki czy ślimaki, są dość ciekawe i łatwe w hodowli. Ich aktywność – jako zwierząt zmiennocieplnych – wzrasta ze wzrostem temperatury. Uważać trzeba przy tym, aby ich za bardzo nie wysuszyć. Dobrym wyjściem jest krótkotrwała hodowla, pozwalająca na dokonanie obserwacji i ewentualnych doświadczeń, po której wypuszczamy bezkręgowce na wolność. Jeżeli nie prowadzimy ciągłych obserwacji, może się zdarzyć, że zapomnimy o nich i pozwolimy im zdechnąć. Musimy też pilnować, aby zwierzęta te nie uciekły, gdyż mogą dokonać wielu szkód w domu.

Hodowla mączników

Larwy mączników młynarków, małych chrząszczy, występują nieraz masowo w spichlerzach zbożowych. Stanowią one znakomite źródło pokarmu dla wielu ptaków i gadów. Jeśli zapewnimy im cieple i suche warunki do życia, ich hodowla nie powinna nastręczać większych trudności. Wszystkie formy rozwojowe: larwy, poczwarki i dorosłe chrząszcze stanowią świetny pokarm, warto jednak najpierw pozwolić im się rozmnażać przez sześć miesięcy dla ustabilizowania się kolonii.

Każdy szczelnie zamykany i wentylowany pojemnik nadaje się do hodowli mączników. Wystarczająco dobra jest metalowa puszka po herbatnikach z dziurkowaną pokrywką lub nieduże akwarium ze szczelnym przykryciem z gazy. Pojemnik hodowlany musi zapewniać chrząszczom ciemność. Mączniki karmimy raz w tygodniu suchymi otrębami zmieszanymi z mąką, płatkami owsianymi, suchym pokruszonym chlebem lub herbatnikami. Owady potrzebują niewiele wilgoci. Wystarczą w zupełności wymieniane co kilka dni plasterki marchwi lub ogryzek jabłka. Gdy chcemy wydobyć kilka owadów, używamy w tym celu sita. Przesianą zawartość pojemnika wrzucamy z powrotem, gdyż zawiera jaja.

Hodowla mączników

Do pudełka wkładamy na dno kawałek suchego materiału workowego (pakuły) lub 10 mm suchych trocin. Przykrywamy taką samą warstwą otrąb lub płatków owsianych i 20 mm warstwą suchego chleba oraz herbatników, pokruszonych i zmieszanych z mąką. Przykrywamy warstwą otrąb i wpuszczamy około 100 mączników.

Hodowla larw chrząszczy z rodziny skórnikowatych

Są to bardzo użyteczne owady, zwłaszcza gdy zamierzamy czyścić i konserwować szkielety drobnych ssaków. Żywią się one mięsem i potrafią oczyścić szkielet z najdrobniejszych nawet kawałków.
Hodować je możemy w dużym, szczelnym pojemniku, takim jak dla mączników. Położone na dnie martwe zwierzę oczyszczone zostanie dokładnie z mięsa.

Pojemnik na dżdżownice

Mieszkańcy pojemnika wkrótce zaczną drążyć tunele, mieszając przy tym ziemię. W ciemnym i wilgotnym pojemniku dżdżownice będą miały dobre warunki do życia.

Hodowla dżdżownic
1. Dwie płyty z pleksiglasu przyśrubowujemy do drewnianych ram.
2. Napełniamy warstwami rozmaitych rodzajów ziemi.
3. Podlewamy ziemię, wrzucamy dżdżownice i pokarm. Przykrywamy światło-szczelnym materiałem.
4. Po kilku dniach żywność zniknie pod ziemią, a warstwy zaczną się przemieszczać.

Życie dżdżownic

Możemy łatwo wykonać pojemnik hodowlany, służący do obserwacji dżdżownic. Potrzebne będzie wysokie płaskie pudełko o przezroczystych ścianach. Najlepsza jest drewniana rama z plastykowymi ścianami. Pojemnik wypełniamy warstwami ziemi różnego rodzaju, jak ziemia ogrodnicza, piasek czy torf, a następnie podlewamy. Teraz możemy wpuścić dżdżownice. Na pojemnik o powierzchni 30 cm2 wystarczy 10-12 dorosłych osobników. Dojrzałość dżdżownic poznać można przyglądając się siodełku, które wytwarza błoniasty kokon. Na powierzchni ziemi kładziemy martwe liście i trawę stanowiące pokarm dżdżownic, a następnie przykrywamy pojemnik zbliżając warunki do podziemnej ciemności. Po kilku dniach dżdżownice porobią tunele, przemieszczając przy tym i mieszając warstwy ziemi. Liście zostaną wciągnięte pod ziemię. W taki właśnie sposób dżdżownice wzbogacają glebę. Ponieważ nie zjadają całych liści, ich fragmenty zostają pod ziemią. Ponadto drążone przez nie tunele ułatwiają przewietrzanie ziemi i dostawanie się powietrza do korzeni roślin.

Ślimaki

Ślimaki (również nagie) możemy trzymać w pojemnikach zaopatrzonych w pokrywki. Powinny przebywać w niewysokiej temperaturze i w wilgoci. Karmić je powinniśmy pokarmem roślinnym, np. dla ryb, dostarczanym im wraz z wodą na kawałku waty. Jeśli jednak damy ślimakowi kawałek słoniny lub masła, przy użyciu szkła powiększającego będziemy mogli zobaczyć ślady tarczek zębowych.

Zakładanie formikarium

Wykonanie sztucznego mrowiska (formikarium) nie jest specjalnie trudne, pozwoli nam natomiast badać zwyczaje tych żyjących w koloniach owadów. Hodować możemy mrówki czarne, nieco mniejsze żółte lub mrówki czerwone. Dostarczając mrówki do formikarium musimy mieć wśród nich osobniki dorosłe, larwy i poczwarki. Ideał to znalezienie matki, która jest kilkakrotnie większa od zwykłych osobników.

Poza momentami obserwacji formikarium trzymamy w ciemności, a obserwując stosujemy niezbyt silne oświetlenie. Mrówki możemy karmić wszelkimi resztkami organicznymi – okruchami, kawałkami mięsa, owoców i jarzyn. Jako źródło wody możemy im dać nasączony kawałek gąbki.

Doświadczenia z mrówkami

Gdy formikarium ustabilizuje się, możemy wykonać wiele doświadczeń z mrówkami, np. znakować farbkami (wodne akryle są nieszkodliwe) poszczególne osobniki i badać ich aktywność w ciągu dnia. Możemy badać ich średni czas życia, izolując pojedyncze poczwarki i znakując pojawiające się osobniki dorosłe.

Umieszczając w formikarium kawałek łodygi róży z mszycami zaobserwować możemy niezwykle ciekawe zjawisko. Po krótkim czasie mrówki zaczną „doić” mszyce, głaszcząc je czułkami w celu sprowokowania wydzielania przez nie słodkiej, lepkiej substancji. Mszyce są zatem stadem dostarczającym pokarm mrówkom.

Podobnie jak mączniki, mrówki rozmnażające się w formikarium stanowią znakomite źródło pokarmu. Ptaki i ryby chętnie jedzą poczwarki mrówek (zwane potocznie „mrówczymi jajami”), natomiast niektóre płazy i gady zjadają nawet dorosłe osobniki.

Formikarium

Powinno mieć bardzo szczelną szklaną pokrywę i światło-szczelne przykrycie. Miękka rurka wystająca na zewnątrz pozwala dostarczać pokarm do końcowej komory.

Jak wykonać formikarium
1. Przykręcamy cztery listewki do podstawy i umieszczamy szkło tak, by dotykało jednej listwy krawędzią.
2. Mocujemy rurkę doprowadzającą, uszczelniając ją plasteliną.
3. Układamy na szkle system korytarzy i komór z plasteliny. Zalewamy komorę dobrej jakości gipsem i pozostawiamy do wyschnięcia.
4. Odwracamy i wyjmujemy gipsowy odlew; usuwamy plastelinę.