WYNAJDYWANIE DROBNYCH ZWIERZĄT

WYNAJDYWANIE DROBNYCH ZWIERZĄT Zajmować się będziemy zwierzętami takimi jak owady: motyle, żuki, muchy i koniki polne, oraz inne drobne bezkręgowce: pająki, robaki czy ślimaki. Wszystkie te organizmy są niezmiernie ciekawymi obiektami obserwacji, w dodatku łatwo je złapać i przetrzymywać. Doświadczenia z nimi możemy wykonywać zarówno w ogrodzie, jak i w naszej pracowni. Większość z tych … Czytaj dalej „WYNAJDYWANIE DROBNYCH ZWIERZĄT”

WYNAJDYWANIE DROBNYCH ZWIERZĄT

Zajmować się będziemy zwierzętami takimi jak owady: motyle, żuki, muchy i koniki polne, oraz inne drobne bezkręgowce: pająki, robaki czy ślimaki. Wszystkie te organizmy są niezmiernie ciekawymi obiektami obserwacji, w dodatku łatwo je złapać i przetrzymywać. Doświadczenia z nimi możemy wykonywać zarówno w ogrodzie, jak i w naszej pracowni. Większość z tych zwierząt ma niewygórowane wymagania hodowlane, nie potrzebujemy więc tak skomplikowanych pomieszczeń, jak dla zwierząt większych.

Małe zwierzęta znaleźć można właściwie wszędzie. Jeśli przejrzymy dokładnie wszystkie szpary i zakątki w domu, będziemy zaskoczeni liczbą drobnych organizmów, które tam znajdziemy. Warto też przyglądać się dokładnie liściom, kwiatom i łodygom roślin ogrodowych i doniczkowych. Mnóstwo ciekawych znalezisk zgromadzimy po przeszukaniu sterty kamieni i drewna. Musimy tylko pamiętać, aby poukładać je potem na powrót tak jak leżały. Wiele zwierząt znajdziemy wśród leżących na ziemi liści, a także, jeśli mieszkamy nad morzem, wśród wyrzuconych przez fale wodorostów i resztek. Kałuże, beczki z deszczówką oraz zatkane rynny są przebogatym źródłem mikroskopijnych organizmów, które w nich żyją. Także sadzawki skalne pełne są form życia, z którym możemy się zapoznać.

Oprócz przeszukiwania tych wszystkich miejsc, należy pamiętać, że większe zwierzęta są nosicielami wielu drobnych pasożytów.

Oprócz łapania własnoręcznie, stosujemy przeróżne metody i pułapki – pułapki ze słoików, siatki, wykadzanie, pułapki świetlne, otrząsanie. Jeśli zbierzemy trochę leżących liści do torebki, możemy zastosować urządzenie zwane lejkiem Tullgrena w celu usunięcia żyjących wśród nich zwierząt. Można też postąpić odwrotnie, rozkładając liście na płaskiej czystej powierzchni i wybierając za pomocą ssawki (ekshaustora) znajdujące się tam zwierzęta. Dobrą metodą przeszukiwania ziemi jest wymieszanie jej z mocno osoloną wodą. Wszystkie drobne zwierzęta wypłyną wówczas na powierzchnię.

Gniazda ptaków są ciekawym źródłem – nie tylko pasożytów ptaków, ale i organizmów żywiących się tym, co znajdują w gnieździe. Jeśli w gnieździe położymy kulki naftaliny a całość włożymy do dużej torby polietylenowej, zobaczymy ilu mieszkańców opuści gniazdo uciekając przed zapachem naftaliny. Możemy ich wówczas wyłapać za pomocą ssawki.

KONSERWOWANIE ZWIERZĄT O MIĘKKICH CIAŁACH

Zwierzęta takie jak robaki czy gąsienice, po zabiciu ich w naczyniu do usypiania, powinny zostać starannie zakonserwowane. Najlepszą metodą jest umieszczenie w alkoholu. W celu zachowania właściwego kształtu zwierzęcia robimy to dwustopniowo. Wkładamy zwierzę najpierw do alkoholu dwukrotnie słabszego (35%), pozostawiamy w nim na godzinę, a następnie przenosimy do alkoholu o właściwym stężeniu konserwującym, czyli 70%. Przechowujemy okazy pojedynczo lub w grupkach, używając małych probówek.

Zwierzęta takie jak ślimaki sprawiają niemało kłopotu przy próbach konserwowania, gdyż w zetknięciu ze środkiem konserwującym ich ciała wydzielają duże ilości śluzu. Radzimy sobie w ten sposób, że przed włożeniem ich do końcowego środka konserwującego wycieramy je starannie bibułą lub pędzelkiem. Probówki z okazami zatykamy kłębkami waty i umieszczamy w słoikach z płynem konserwującym. Płyn może przedostawać się przez watę, całkowicie zalewając probówki.

Zwierzęta mikroskopijne

Większość maleńkich organizmów wodnych porusza się bardzo szybko. Aby móc obserwować je dokładnie pod mikroskopem, musimy spowolnić ich ruchy. Dokonać tego możemy za pomocą kropli gliceryny lub jodyny.

Umieszczając je pod mikroskopem, zaczynamy oglądać najpierw pod małym powiększeniem, tak że widzimy dużą część badanego obiektu i możemy wybrać część najbardziej nas interesującą. Zmieniamy następnie powiększenie na silniejsze, przechodząc do szczegółów.

WNĘTRZE DŻDŻOWNICY

Kiedy przyglądamy się dżdżownicy, mamy wrażenie, że na całej długości robak ten jest taki sam; zdziwimy się jednak, jak bardzo różnią się jego organy wewnętrzne. Do sekcji wybieramy dużą dżdżownicę, którą uśmiercamy w naczyniu do usypiania. Kładziemy ją na grzbiecie na tacce sekcyjnej i zalewamy solą fizjologiczną (na brzusznej części widoczne są szczecinki). Przecinamy delikatnie ostrym skalpelem skórę. Rozsuwamy ją i przypinamy szpilkami do tacki.